سه‌شنبه شب بود که دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از پایان جلسه 842 این شورا اعلام کرد که «مهم‌ترین تصمیمات 52 سال گذشته در زمینه کنکور» در این جلسه اتخاذ شده است. در این جلسه که به ریاست حسن روحانی برگزار شد سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی به تصویب رسید. یکی از این مصوبات برگزار شدن دو مرحله‌ای کنکور است که قرار است از سال 1402 اجرایی شود.

«دستور این جلسه ساماندهی نظام سنجش و پذیرش کنکور در مقطع کارشناسی بود و تصمیمات مهمی در این جلسه اتخاذ شد.» سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از جلسه سه‌شنبه در خصوص آنچه به تصویب رسیده بود صحبت کرد. مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی به نقل از او نوشته است که با توجه به اینکه از سال ۱۳۴۸ کنکور در ایران شروع شده، تصمیمات این جلسه مهم‌ترین تصمیمات 52 سال گذشته در زمینه کنکور به حساب می‌آید.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص نتایج این تصمیم‌گیری‌ها گفت: «مصوبه اول مبنی بر این بود که در آزمون سراسری سهم آموزش و پرورش به لحاظ سابقه تحصیلی ۶۰ درصد و سهم کنکور سراسری ۴۰ درصد خواهد بود. تصمیم دوم این بود که کنکور سراسری مختص دروس تخصصی باشد و دروس عمومی به بخش سوابق تحصیلی منتقل می‌شود و سوابق تحصیلی مبنای ارزیابی نهایی خواهد بود، مصوبه سوم اینکه آزمون سنجش (کنکور) دو بار در سال برگزار شود که فشار و اضطراب از روی دانش‌آموزان ما برداشته شود و دانش‌آموزان ما وقتی در این آزمون شرکت می‌کنند نگران نباشند که تا سال دیگر فرصت دیگری نخواهند داشت.»
علاوه بر این سه مصوبه و تصمیم بر برگزاری دو بار در سال کنکور، از این جلسه، مصوبات دیگری هم درآمده. عاملی توضیح داده است: «مصوبه چهارم این است که نتایج آزمونی که دانش‌آموزان در آن شرکت می‌کنند تا دو سال اعتبار خواهد داشت و دانش‌آموزان می‌توانند از نتایج آن تا دو سال استفاده کنند. مصوبه پنجم درباره پذیرش بود که دانشگاه‌های کشور می‌توانند یک حد نصاب برای معدل بگذارند و براساس آن مشخص کنند که تا چه معدلی را پذیرش می‌کنند و اگر معدل داوطلب از میزان مشخص پایین‌تر باشد این اختیار به دانشگاه‌ها داده می‌شود که داوطلب را پذیرش نکنند.» عاملی می‌گوید با این رویکرد، اضطراب‌زدایی از جامعه داوطلبان کنکور مخصوصا در رشته‌های پرمتقاضی انجام می‌شود و هم اینکه سنجش با عمق بیشتری صورت می‌گیرد. فرد با سوالات کیفی که طی دوره تحصیل در آموزش و پرورش با آنها روبه‌رو می‌شود، مورد سنجش قرار می‌گیرد: «واقعیت این است که دانش‌آموز ۱۲ سال تحصیل می‌کند و این ۱۲ سال تحصیل باید در موفقیت او در دانشگاه بروز داشته باشد. با طرح تاثیر ۶۰ درصد سوابق تحصیلی و ۴۰ درصد آزمون این امکان فراهم می‌شود تا عمق یادگیری دانش‌آموز سنجش شود. مرکز سنجش آموزش و پرورش این امکان را فراهم کرده که سوالات استانداردشده در سراسر کشور مورد آزمون قرار بگیرد و امیدواریم که این روش شرایطی را فراهم کند که داوطلبان به صورت عادلانه‌تر به دانشگاه وارد شوند و رشته‌هایی که پر داوطلب نیست بدون کنکور برای دانشگاه‌های مقصد خود اقدام کنند. در حال حاضر حدود 17 درصد صندلی‌های دانشگاه‌ها بدون کنکور پر می‌شود و حدود ۱۳ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها نیازمند شرکت داوطلبان در کنکور دو مرحله‌ای است. این مصوبه از سال ۱۴۰۲ اعمال می‌شود و در کنکور ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ این مصوبه اعمال نخواهد شد.»

اختیارات بیشتر به دانشگاه‌ها

جدا از موضوع دو بار برگزار شدن کنکور در سال، مساله مهمی که در این جلسه تصویب شده واگذاری بخشی از اختیار پذیرش دانشجو به دانشگاه‌ها است. اتفاقی که در اغلب کشورها پایه اساسی انتخاب دانشجو است و تا این زمان در کشور ما و در مقاطع پایین‌تر از تحصیلات تکمیلی معنایی نداشته است. چندی قبل روسای دانشگاه‌ها در نشست مشترک‌شان به این نکته اشاره کرده بودند. اواخر آبان‌ماه سال گذشته روسای دانشگاه‌های بزرگ کشور در جلسه ١٣٨ ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور در خصوص کنکور صحبت کردند. در آن جلسه طهرانچی، رییس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «تا زمانی که دانشگاه‌ها براساس کنکور دانشجو جذب کنند، قداست کنکور باقی خواهد ماند حتی اگر کنکور در دکترای حرفه‌ای حذف شود.» نیلی احمدآبادی، رییس دانشگاه تهران گفته بود که: «برای اصلاح کنکور، جدا شدن سنجش از پذیرش امری ضروری است.» معتمدی، رییس دانشگاه امیرکبیر هم گفته بود: «مشکلی که هم‌اکنون با آن روبه‌رو هستیم این است که دانشجویان ناهمگن به دانشگاه وارد می‌شوند.»
وزیر آموزش و پرورش هم روز گذشته در واکنش به تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی، صفحه توییتر خود را به‌روز کرد و نوشت: «با تصمیم امروز شورای عالی انقلاب فرهنگی، تاثیر سوابق تحصیلی در پذیرش دانشگاه به «۶۰رصد» ارتقا یافت. «نتایج امتحان نهایی پایه دوازدهم» سهم عمده در قبولی در رشته‌های پرمتقاضی خواهد داشت. یعنی «اهمیت یافتن اهداف دوره‌های تحصیلی» و «کاستن از تاثیرات آسیب‌زای کنکور بر نظام آموزشی تربیتی.» در توضیحات مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است که این جلسه پایان مصوبات مربوط به کنکور نبوده و همچنان ادامه دارد: «سایر بخش‌های سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در جلسه بعد ادامه خواهد یافت. ایشان در پایان تاکید کرد که تصمیم اتخاذ شده محصول کار کارشناسی گسترده در دو سال گذشته است و تجربه موفق جهان و چالش‌های بزرگ ملی در حوزه سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه مورد توجه قرار گرفته است. طرح ساماندهی سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه محصول توافق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت آموزش و پرورش و حضور موثر کارشناسان و رییس سازمان سنجش و آموزش کشور است.»

تمامی آزمون‌ها در موعد مقرر

یکی از موضوعاتی که سبب شد ماجرای کنکور در یک سال گذشته پررنگ‌تر شود و احتمالا انگیزه‌ای شد برای سرعت بخشیدن به سال‌ها بحث و بررسی حذف کنکور، جاروجنجالی بود که سال گذشته به خاطر ترس از کرونا و لزوم شرکت داوطلبان آزمون سراسری به صورت حضوری شکل گرفت. این ماجرا همچنان و البته با شدت کمتری، ادامه دارد. روز گذشته وزیر علوم گفت که تمام تلاش بر این است که آزمون‌های مختلف در موعد مقرر برگزار شوند.
منصور غلامی با بیان این مطلب، در خصوص امکان تعویق زمان برگزاری آزمون‌های ملی به ایسنا گفت: «ما به هیچ عنوان بدون توجیه بهداشتی تعویق آزمون‌ها را قبول نمی‌کنیم. برنامه ما این است تمامی آزمون‌های ملی از جمله آزمون کارشناسی ارشد و کنکور در موعد مقرر برگزار شوند؛ مگر اینکه شرایط بهداشتی به گونه‌ای باشد که مجبور به تعویق این آزمون‌ها شویم. سال گذشته نیز که با شرایط اوج شیوع کرونا ویروس مواجه بودیم تمامی تلاش ما این بود که آزمون‌ها را به موقع برگزار کنیم. بنابراین وزارت علوم و سازمان سنجش آموزش کشور به هیچ‌وجه به تغییر تاریخ کنکور فکر نمی‌کنند.» غلامی در خصوص نحوه آموزش دانشجویان جدیدالورود در ترم آینده نیز گفت: «آنچه برای ما اهمیت دارد تامین سلامتی دانشجویان است اگر وزارت بهداشت به ما اجازه آموزش حضوری را بدهد ما این کار را خواهیم کرد؛ در کل ما تابع دستورات ستاد ملی مقابله با کرونا هستیم.» وزیر علوم با تاکید بر اینکه آموزش دانشجویان حتی در صورت واکسیناسیون دانشگاهیان مجازی حذف‌شدنی نیست، افزود: «این آموزش حتی در شرایط سلامت کامل حذف نخواهد شد و ما به دانشگاه‌ها اجازه دادیم بین ۳۰ تا ۵۰ درصد آموزش‌های خود را براساس رشته، مقطع و شرایط خود مجازی برگزار کنند. این ظرفیتی است که شکل گرفته و امکانات آن نیز فراهم شده و باید بتوانیم آن را حفظ کنیم.»

منبع: روزنامه اعتماد 3 تیر 1400 خورشیدی