نام ماندگار فرهنگ ایران

داغ فقدان شهريار عدل همچون فقدان داريوش شايگان هرگز در من كهنه نشد. وقتي او را با آن نشاط هميشگي مي‌ديدي و كارهايي كه روي ميز چيده بود به خود مي‌گفتي حداقل تا 90 سالگي خود پيش‌بيني كار كرده است.‌ ميز چند متري در خانه تهران، ميز ديگري در خانه پاريس و كارها و پرونده‌هاي خيلي منظم در دست تاليف به زبان‌هاي فارسي، فرانسه و انگليسي.  با نشاطي روزافزون‌تر از گذشته و شادي غبطه‌انگيزي كار مي‌كرد، آن وقت هرگز و هرگز باور نمي‌كردي كه روزي نباشد و تو دريغاگوي او باشي. شهريار عدل از زمره ايران‌شناسان بزرگ و برجسته ما بود كه عشق به ايران داشت و هرگز اهل تظاهر به اين عشق وافر خود به ايران نبود. او‌ گمنام كار مي‌كرد و‌ تو بايد در منابع ديگر مي‌جستي كه شهريار مثلا درباره تخت‌جمشيد يا فلان موضوع ديگر مقاله‌اي به فرانسه ‌يا به انگليسي نوشته است. بارها با دلخوري از او مي‌خواستيم كه بيشتر به فارسي بنويسد اما او مي‌گفت بعدها كساني ترجمه مي‌كنند. براي شهريار عدل مهم بود كه ايران‌شناسان غربي بدانند ايران چقدر مهم است.  بسياري از كارهاي او تاكنون ناشناخته باقي مانده است، كارهايي كه براي ثبت بسياري از اماكن باستاني و تاريخي انجام داد و به نام دولت‌هاي گذشته و وزراي آن دولت‌ها تمام شد هر چند كه كار اصلي آن را شهريار عدل انجام داده بود. او مي‌گفت برايش مهم نيست كه نامش پاي يك پروژه بيايد يا نه، مهم براي ايران كار كردن بود.  هنگامي كه در زيرزمين كافه گلستان فيلم‌هاي دوره مظفري و ناصري را پيدا كرد براي اينكه فرانسوي‌ها هزينه سنگيني براي احيا نگيرند كپي را از آنها گرفت. شهريار عدل به‌طور جدي حافظ منافع ايران بود بدون اينكه تظاهر به اين كار داشته باشد. اميدوارم همسرش آثار چاپ نشده او را كه بيشتر به زبان‌هاي فرانسه و انگليسي است توسط مترجمان ورزيده به چاپ برساند و همچنين مقالات فارسي او هم در يك مجلد منتشر شود.  بدون شك نام شهريار عدل در تاريخ فرهنگ به ويژه باستان‌شناسي و ميراث فرهنگي در ايران به خوبي و نيكي ثبت مي‌شود.

منبع:روزنامه اعتماد 30 خرداد 1400 خورشیدی