1

شاغلان فقیر در مشاغل انگلی مشغول به‌ کارند

يك استاد اقتصاد مطرح كرد

بازار نيروي كار همچنان يكي از مهم‌ترين معضلات سياست‌گذاران است كه با ورود كشور به پيك پنجم كرونا، ممكن است وضعيت بدتري را تجربه كند. براساس گزارش‌هاي رسمي بيشترين ريزش نيروهاي كار در سال گذشته مربوط به بخش خدمات بوده، به نحوي كه نزديك به ۷۴۰ هزار نفر از شاغلان بخش خدمات طي سال گذشته بيكار شدند. البته كه بيشترين آسيب نيز در اين بين به كسبه و واحدهاي صنفي خدماتي از جمله صاحبان مغازه‌ها، پاساژها، رستوران‌ها، اغذيه‌فروشي‌ها، هتل‌ها، آرايشگاه‌ها و مراكز گردشگري، مراكز آموزشي، باشگاه‌هاي ورزشي و مراكز حمل‌ونقل وارد شد كه آنها را تعطيل يا كسب‌وكارشان را راكد كرد. اگرچه اعمال چندباره محدوديت‌ها بر فعاليت اصناف تاثيرات مخربي گذاشته؛ به گونه‌اي كه بسياري از كارشناسان و فعالان بازار كار عدم مراجعات مردمي  رايكي از دلايل تاثيرگذار در كاهش رونق كسب‌وكارهاي خدماتي در سال گذشته دانسته‌اند.  با استناد به گزارش‌هاي رسمي تعداد شاغلين بخش خدمات در سال 98 حدود 12 ميليون و 202 هزار نفر بود كه در سال 99 به 11 ميليون و 469 هزار نفر رسيد. در بخش صنعت نيز وضعيت به خوبي پيش نرفت و تعداد شاغلان از 7 ميليون و 766 هزار نفر به 7 ميليون و 748 هزار نفر رسيد كه كاهشي 17 هزار و 502 نفري را نشان مي‌دهد. شاغلين بخش كشاورزي نيز از 4 ميليون و 209 هزار نفر به 4 ميليون و 42 هزار نفر رسيد كه كاهشي حدودا 250 هزار نفري را نشان مي‌دهد. اگرچه وضعيت شاغلان در بخش‌هاي مختلف اقتصادي نيز با وجود تورم بالاي 40 درصد سالانه بهتر نيست و حتي افزايش حقوق و دستمزد نيز ميزان كمي از مخارج ماهانه را پوشش مي‌دهد. 

در اين راستا فرشاد مومني استاد دانشگاه علامه گفت: همان‌طور‌كه در گزارش‌هاي رسمي  مركز آمار ايران منتشر شده، مي‌توان مشاهده كرد، از مجموع كل فقراي ايران 89 درصدشان شاغلان سابق هستند كه از اين تعداد 30 درصدشان بازنشسته شده و 59 درصد ديگر شاغل هستند و اين افراد به شغل‌هايي اشتغال دارند كه قادر به رفع فقر نيست. اين اقتصاددان و عضو هيات علمي دانشگاه علامه ادامه داد: بنابراين حساسيت و اهميت دقت درباره اينكه فريب نخورند لازم است اما متاسفانه مي‌بينيم خيلي شفاف گفته مي‌شود در برخي از گزارشات رسمي و آمارهايي كه ارايه مي‌شود در بخش فرصت‌هاي شغلي كه بيش از دو سوم آنها در بخش مشاغل غير رسمي ايجاد شده است و بخش قابل اعتنايي را در ادبيات موضوع با عنوان مشاغل انگلي طبقه‌بندي مي‌كنند يعني نه تنها ارتقا‌دهنده كيفيت زندگي و كم‌كننده عقب‌ماندگي‌هاي ساختاري نيست بلكه دقيقا مضمون برعكس دارد.  براساس گزارش‌هاي رسمي پس از شيوع كرونا در كشور و طي يك سال گذشته بيش از دو ميليون نفر از بازار كار خارج شدند و در زمره جمعيت غيرفعال قرار گرفتند كه سهم زنان بيش از مردان بوده است. البته كه انتظار مي‌رود در سال جاري تا 800 هزار نفر به دليل محدوديت‌هاي كرونايي از بازار كار حذف شوند. اگرچه به نظر نمي‌رسد محدوديت‌هاي اخير كه اعمال شد، تاثيري بر فعاليت اصناف داشته باشد.