خوزستان؛ تشنه تدبیر و تعامل
همزمان با هشتمینشب اعتراضهای خوزستان شهرهای برخی استانهای دیگر صحنه اعتراض مردمی بود
اعتراضها به تنشهای آبی خوزستان در حالی شامگاه جمعه نیز در چند شهرستان استان خوزستان ادامه داشت که خبرهایی در خصوص برگزاری تجمعهای اعتراضی مشابه در حمایت از مردم خوزستان یا به منظور بیان مطالبات مشابه در برخی استانهای همجوار و نزدیک به استان خوزستان نیز به گوش میرسد و از جمله شهرهای الیگودرز لرستان و شاهینشهر استان اصفهان شاهد این دست تجمعهای اعتراضی شهروندانشان بودند. تجمعهایی که البته در مواردی به خشونت کشیده شد و حتی به کشته و زخمی شدن چند نفر دیگر انجامید. آن هم در حالی که بنا بر اعلام برخی منابع محلی و شهروندان این استانها، وضعیت اینترنت نیز نامساعد بوده و این درحالی است که فرماندار الیگودرز اعلام کرده که این شهر به دلیل شرایط خاص ناشی از همهگیری کرونا و قرار گرفتن در منطقه قرمز، به حالت «نیمهتعطیل» درآمده است. آنطور که خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از فرماندار الیگودرز گزارش داده، «مشاغل رتبههای 3 و 4 تعطیل شدهاند.» ماشاالله نعمتی عصر پنجشنبه به ایرنا گفته است: «در صورت رعایت نکردن شیوهنامههای بهداشتی، واحدهای صنفی متخلف پلمب و به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.» همزمان در گزارشی که خبرگزاری صداوسیما از آخرین وضعیت این اعتراضها در شهرستان الیگودرز منتشر کرد، آمده است: «تیراندازیهای مشکوکی از طرف برخی عوامل ناشناس آغاز شد. نتیجه این تیراندازیها هدف قرار گرفتن یک جوان ۲۰ ساله بود. همچنین در این تیراندازیها دو نوجوان ۱۶ ساله نیز زخمی شدند.» در بخش دیگری از این گزارش همچنین دو ویدیو از «صحبتهای پدرِ جوان جانباخته حوادث الیگودرز» و «پدربزرگ یکی از مجروحان حوادث الیگودرز» نیز منتشر و در ادامه تاکید شده که «نیروهای حافظ امنیت در برخی خیابانهای الیگودرز حضور یافتند.» گفتنی است برخی منابع جوان 20 ساله کشته شده در جریان اعتراضهای شهرستان الیگودرز را «امید آذرخوش» معرفی کرده اما گزارش مستندی از عامل یا عواملی که در تیراندازی به او نقش داشتند، منتشر نشده است.
همچنین بنا بر گزارش دیگری که خبرگزاری صداوسیما از آخرین وضعیت اعتراضها در استان خوزستان منتشر کرد، آمده است: «درپی تنشهای آبی به وجود آمده در خوزستان در چند شب گذشته تجمعاتی در استان شکل گرفته بود. شبهای گذشته در برخی شهرهای استان خوزستان همچون ماهشهر، شادگان، دشت آزادگان، هویزه، شوش و ایذه و در مواردی هم دزفول که در روزهای گذشته شاهد اعتراضات مردمی بود.» این گزارش اگرچه اشارهای به تعداد کشتهشدگان این اعتراضها طی بیش از یک هفته گذشته ندارد اما از این خبر داده که 2 برادر که هر دو از ماموران نیروهای انتظامی بودند، هدف حملاتی از سوی عناصری ناشناس قرار گرفتهاند. بنا بر گزارش خبرگزاری صداوسیما، «ستوان دوم ضرغامپرست» یکی از این دو مامور انتظامی در جریان این ناآرامیها به شهادت رسیده و برادرش نیز از ناحیه پا مجروح و برای مداوا به مرکز درمانی منتقل شده است. از سوی دیگر مراسم خاکسپاری هادی بهمنی، معترض 17سالهای که در اعتراضات سهشنبه شب ایذه کشته شد، روز پنجشنبه در روستای سوسن ایذه برگزار شد.
این اعتراضها اما در شرایطی همچنان ادامه دارد که طی روزهای گذشته هیاتهایی از جانب ریاستجمهوری، رییس مجلس شورای اسلامی، رییس قوه قضاییه و همچنین رییسجمهوری منتخب به منطقه اعزام شده و عصر دیروز نیز معاون اول رییسجمهوری عازم منطقه شد. همچنین رهبر انقلاب پیش از ظهر دیروز در سخنانی که پس از دریافت نوبت دوم واکسن کرونا مطرح کردند، نسبت به بیتوجهی به توصیههایی که طی سالهای گذشته درباره وضعیت آب استان خوزستان صورت گرفته، ابراز نارضایتی کرده و در بخشی دیگر از سخنانشان با اشاره به این اعتراضها گفتند: «مردم ناراحتی خود را بروز دادند اما هیچ گلهای از آنها نمیتوان داشت؛ چراکه مساله آب، آن هم در آن آبوهوای گرم خوزستان مساله کوچکی نیست.» ایشان با اشاره به حضور وفادارانه و فداکارانه مردم خوزستان در خط مقدم مشکلات 8سال دفاع مقدس گفتند: «این مردم نباید دچار مشکلات باشند و اگر به وقت خود به کار مردم رسیدگی میشد، این وضعیت ایجاد نمیشد.» جالب آنکه پیش از این سخنان رهبری، معترضان در برخی تجمعهایی که طی این مدت تشکیل شد، در شعارهایشان با گلایه از بیتوجهی مسوولان به وضعیت این مناطق، تاکید کردند که حاضر به کوچ و خروج از این مناطق نیستند و شهرهای محل سکونتشان را رها نخواهند کرد؛ بلکه خواهان توجه و تدبیر مسوولان برای حل مشکلات و تعامل بیشتر حاکمیت با شهروندان ساکن این مناطق هستند.
معاون اول رییسجمهوری و تعدادی از وزرا و معاونان رییسجمهوری به خوزستان میروند
راه نجات؛ شنیدن اعتراض مردم
شهروندان معترض استان خوزستان که طی یکی، دو شب گذشته شاهد اعتراضهای مشابهی در شهرهای برخی استانهای دیگر کشور هستند، در حالی همچنان به منظور پیگیری مطالباتشان به خیابانها آمده و سعی در رساندن صدایشان به گوش مسوولان دارند که پیش از ظهر دیروز رهبر انقلاب در سخنانی به این مهم اشاره کرده و گفتند که از این مردم فداکار که به خیابان آمده تا ناراحتیشان را ابراز کنند، نمیشود هیچ گلهای داشت. این سخنان اما در حالی مطرح شد که پیشتر پایگاه اطلاعرسانی دولت با اشاره به آخرین وضعیت اعتراضها، از سفر دو روزه معاون اول رییسجمهوری به منطقه خبر داده بود؛ سفری که عصر روز جمعه آغاز شد و قرار است اسحاق جهانگیری به همراه تعدادی از وزرا و معاونان رییسجمهوری، از هورالعظیم و سد کرخه بازدید کرده و از نزدیک در جریان مسائل و مشکلات قرار بگیرند.
این هیات اعزامی از جانب دولت همچنین بنا دارد ضمن دیدار با شیوخ، صاحبنظران و نخبگان استان خوزستان و صحبت با آنان درباره دغدغهها و مطالباتشان، جلسه ستاد بحران و شورای آب و کشاورزی استان خوزستان را نیز به منظور اتخاذ تصمیمات لازم برای برونرفت از وضعیت تشکیل بدهد.
این در حالی است که رییسجمهوری نیز روز پنجشنبه و در جریان مراسم افتتاحیه خط انتقال نفت از گوره به جاسک، خوزستان را دیار مقاومت در زمان جنگ تحمیلی توصیف کرد و پس از شرح اقدامات دولت در راستای حل مشکلات این استان و انجام پروژههای مختلف عمران و توسعه طی 8 ساله اخیر و ارائه توضیحاتی درباره علل و عوامل بروز مشکلات کنونی گفته: «باید مردم این استان را از عدهای که شعار ناصحیح میدهند، جدا کرد. اعتراض و انتقاد در چارچوب قانون اشکالی ندارد و باید اعتراض بیان شود؛ اینها حق مردم است. مردمی که در گرمای ۵۰ درجه هستند، حق طبیعی دارند که اعتراض کنند و حتی به خیابان بیایند.» این در حالی بود که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی که روز پنجشنبه با رییسجمهوری منتخب دیدار کرده بود، پس از این نشست در توییتی نوشت: «به نیروهای امنیتی دستور داده شد بازداشتیهای حوادث اخیر خوزستان که عمل مجرمانهای نداشتهاند، به سرعت آزاد شوند.» شمخانی همچنین نوشت: «اعتراض حق طبیعی و قابل پذیرش در جمهوری اسلامی است. مردم اجازه نمیدهند مشکلات داخلی بستر سوءاستفاده معاندین شود.» دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین روز گذشته در توییتی دیگر با اشاره به شرایط کنونی خوزستان نوشت: «ثروت خوزستان سرمایه ملی است و برای حفظ آن، آبادانی و رفاه مردمانش اجتنابناپذیر است.» علی شمخانی با تاکید بر اینکه «احساس تبعیض دردناکتر از خشکسالی و بیآبی است»، ادامه داد: «تاکنون سهم مردم خوزستان از شرکتهای نفتی و واحدهای صنعتی بزرگ استان، فخرفروشی مدیران و کارکنان غیربومی و پروازی و حسرت بوده است.»
همزمان یک نماینده اصولگرای مجلس نیز با اشاره به ناآرامیهای اخیر در استان خوزستان گفت: «نمایندگان مردم تلاش میکنند تا به سرعت دولت را متوجه این نقصانهای عظیم و شدید کنند و دولت سیزدهم هنوز روی کار نیامده تلاش مضاعفی را شکل میدهد تا بتواند به سرعت مشکلات را حل کند. عباس مقتدایی با بیان اینکه «مردم صبور خوزستان همواره مدافع نظام بودهاند» به خبرگزاری فارس گفته است: «خوزستان نیازمند حمایت حداکثری است؛ دولت آینده در اولین روزها این موضوع را دنبال خواهد کرد؛ مجلس شورای اسلامی نیز با مردم خوزستان است و بیشترین همفکری را برای حل مشکلات این استان و سایر استانها را در حال انجام دارد.» نایبرییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین از تشکیل جلساتی در این کمیسیون به منظور بررسی ابعاد مختلف مشکلات خوزستان، از سفر استانی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی برای تهیه گزارش چگونگی حل مشکلات خوزستان خبر داد و گفت که زمان دقیق این سفر پس از جلسه روز سهشنبه هفته جاری این کمیسیون اعلام خواهد شد. این در حالی بود که سخنگوی هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز در واکنش به این اعتراضات، مشکلات خوزستان را مشکلات ملی عنوان و تاکید کرد که باید برای رفعشان در تراز ملی تدبیر و چارهاندیشی کرد. سیدنظامالدین موسوی در حساب کاربریاش در توییتر نوشته است: «سال قبل که برای پیگیری مشکل آب غیزانیه به خوزستان رفته بودیم، پیرمردی محلی به لولههای بزرگ انتقال نفت اشاره کرد و گفت که کنار این همه لوله، ما هم یک لوله آب میخواهیم، همین!» این نماینده اصولگرای مجلس یازدهم براین اساس ادامه داد: «منابع خوزستان ملی است، پس مشکلات آن هم ملی است و برای رفع آنها باید در تراز ملی تدبیر و چارهاندیشی شود.» همچنین نماینده آبادان در مجلس در توییتی نوشت: «خوزستان آب دارد، مدیریت آب ندارد، خوزستان سرمایه دارد، مدیریت سرمایه ندارد. خوزستان مدیر نداشت، تا صاحبان قدرت، راحت دست در جیب سرمایههای آبی، خاکی و نفتی خوزستان بکنند.» محمد مولوی بر این اساس رییسجمهوری منتخب را خطاب قرار داد و تاکید کرد: «جناب رییسی! خوزستان نیازمند یک نگاه ملی واقعی و یک استاندار با اختیارات ویژه، همراه با تیم اجرایی قوی و با برنامه است.»
این درخواست از رییس دولت سیزدهم اما در حالی مطرح شد که محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و ازجمله کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری اخیر، از بخشی از محتوای مسائل مطرح شده در نشست خود با ابراهیم رییسی به منظور بررسی مشکلات استان خوزستان خبر داد و در توییتی نوشت: «در جلسه بررسی مشکلات خوزستان با حضور رییسجمهور منتخب، گزارشی از سفر به مناطق بحرانی استان ارایه کردم که ایشان ادامه جلسات شورای راهبردی استان خوزستان را مورد تاکید قرار دادند.» محسن رضایی همچنین ادامه داد: «بنا شد در اولین جلسه، راهکارهای اساسی برای حل مشکلات خوزستان را بررسی و به ایشان پیشنهاد کنیم.»
فارغ از این اما در شرایطی که علاوه بر رهبر انقلاب، حسن روحانی و علی شمخانی، رییس و دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز خواهان پرهیز از خشونت و شنیدن صدای معترضان خوزستانی شده بودند، معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رییسجمهوری نیز در توییتی به این مهم اشاره کرد و با انتشار ویدیویی که در آن زنی خوزستانی در اعتراض به بیآبی خوزستان بر مسالمتآمیز بودن اعتراضهای خوزستانیها تاکید دارد، نوشت: «این صدای نرم مسالمت است. این صدای اعتراض مسالمتآمیز است. این صدای یک زن، یک مادر که برخلاف بیگانگان، درگیری، خونریزی و ناامنی نمیخواهد. مطالبه حقش را دارد.» ابتکار همچنین در ادامه نوشت: «صدای مردم را بشنویم و شفاف گفتوگو کنیم. راه نجات، اجرای ارزیابی زیست محیطی قبل از انتقال آب و سازگاری کشاورزی و صنعت با خشکسالی است.»
منبع: روزنامه اعتماد 2 مرداد 1400 خورشیدی