عملکرد بد ،صیانت پرابهام
علی بهادری جهرمی
یک طرح هنوز قانونی نشده و نیامده، هزار انتقاد را به جان خریده است، آن هم از سوی همه گروههای سیاسی- فرهنگی! فارغ از محتوای طرح موسوم به «صیانت از حقوق کاربران»، عملکرد بد پیرامون این طرح، نیازمند نوشتن چند نکته است:
1- رییس مجلس پیرامون طرح صیانت تصریح کرده است «بحث محدودیت فضای مجازی و فیلترینگ مطرح نیست»؛ رییس مرکز پژوهشهای مجلس هم تاکید کرده است که «قرار نیست فیلترینگی اتفاق بیفتد»؛ رییس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز به عنوان کمیسیون اصلی در طرح مزبور گفته است که «محدودیت فضای مجازی و فیلترینگ در طرح مورد بحث گنجانده نشده است»؛ معدود نمایندههای موافق طرح هم گفتهاندکه«با طرح جدید مجلس قرار نیست فیلترینگی اتفاق بیفتد»؛ طراحان طرح نیز ابراز داشتهاند «محدودیت و فیلترینگ فضای مجازی نسبت ناروایی است که به طرح میدهند»؛ کارشناسان موافق این طرح هم گفتهاند«با طرح جدید مجلس نه فضایی محدود میشود و نه فیلترینگی اتفاق میافتد». با این همه تصریح، اما فضای مجازی مملو است از این گزاره قطعی: «با طرح جدید مجلس فضای مجازی محدود و فیلتر میشود»! برخی حتی از این پیشتر رفته و مصادیق محدودیت و فیلترینگ را هم ذکر کردهاند: اینستاگرام و سایر پلتفرمهای خارجی. دلیل این همه تناقض در چیست؟ در عدم شفافیت، عدم اقناع و عدم مکالمه صریح و صادقانه نمایندگان مردم با مردم.
2- پرپیداست که از شاخصههای اولی در حکمرانی مطلوب، پیگیری مطالبات مشروع مردم و نیز ارایه گزارش مستمر به ایشان به عنوان صاحبان اصلی قدرت است. بینقصترین طرحها و لوایح قانونی در صورت همراهی نکردن و اقناع نشدن مردم، به بدترین طرحها و لوایح قانونی منجر خواهد شد، نارضایتی عمومی را افزایش خواهد داد و در نهایت نیز به قانون متروک تبدیل خواهد شد. نتیجه چنین وضعیتی قبحزدایی از قانونشکنی، رواج دور زدن قانون و یک بام و دو هوای اجرایی- اداری است. استمرار چنین وضعیتی به متزلزل شدن پایههای حقوق شهروندی در هیاهوها و هرج و مرجهای برخاسته از قانونشکنی میانجامد که مطلوب هیچ شخص و جناح سیاسی – اجتماعی دلسوزی نیست.
3- عملکرد بد پیرامون چنین موضوعاتی هزینهزا و فرصتسوز است: در روزهای پایانی دولت تدبیر و امید، باید با نقد عملکرد هشت سال گذشته، پرهیز از نقاط ضعف و تقویت نکات مثبت، سالهای پیش رو را ساخت، اما گویی در این چند روز همه توان و فرصت جناحهای مختلف به پای طرح صیانت ریخته شده است! ادامه این قبیل کنش و واکنشها که در موارد مشابه هم اتفاق افتاده است، میتواند هزینههای جبرانناپذیری را بر جامعه ایرانی تحمیل کند…
هزینههایی که برخاسته از درگیر شدن به حواشی و فراموشی موضوعات اصلی روز است: در روزهایی که ارایه طرحها و لوایح حقوقی- اجتماعی برای برونرفت از وضعیت موجود اقتصادی «اصل» است، پرداختن به «حواشی» یا ورود نادرست در مسائل ملی در عمل میتواند ضمن فرصتسوزی، بهبود وضعیت را به تاخیر بیندازد.
4- در حواشی ناشی از این طرح یک مشکل جدی نیز باز خود را به رخ کشید: سواد رسانه و فرهنگ استفاده از فضای مجازی، به اندازه رشد خود فضای مجازی در ایران، ارتقا نیافته است. یک نمونه از این فقر سواد رسانهای در موضوع جاری که در آن کاربر مطالب را چشمبسته و صرفا به دلیل رواج هشتگها بازنشر میدهد، استناد به اصل 85 قانون اساسی و قانونی قلمداد کردن طرحی است که تازه «بررسی» آن در کمیسیون مربوطه آغاز شده است! هنوز «تصویب» در مجلس و پس از آن «تایید» در شورای نگهبان باقی مانده، اما توجه نکردن به این مسائل در فضای مجازی باعث شده است طرح صیانت، قانونی قلمداد شود که قرار است همین فردا اجرایی شود! چنین برخوردی با اخبار و وقایع، فرصت نقد عالمانه و بررسی هدفمند و ارایه تحلیل کارشناسی را از مخاطبان و حتی کارشناسان سلب میکند.
منبع: روزنامه اعتماد 11 مرداد 1400 خورشیدی
