دردسرهای یک میکروفن باز روی میز مهدی چمران و نرجس سلیمانی
محرمانه لو رفته
رييس مركز پژوهشهاي مجلس، گزينه حضور در كابينه دولت سيزدهم، نماينده مردم قم، كانديداي سابق انتخابات رياستجمهوري و چهره سياسي علاقهمند به مشاغل متعدد در يك قدمي ساختمان بهشت با چالشهاي تازهاي مواجه شده كه ممكن است او را از آرزوي ديرينه دور كند.
شامگاه چهارشنبه خبر انتخاب زاكاني در نشست غيررسمي اعضاي شوراي ششم خيلي زود به خبر رسمي برخي رسانههاي همراه با او مبدل شد بهطوري كه خبرگزاري فارس رسما از انتخاب شهردار بعدي تهران خبر داد و برخي صفحات بدون هويت فعال در فضاي مجازي هم به صورت هماهنگ از اين انتخاب استقبال كردند. ورود تانك به شهرداري، يا انتخاب شهردار انقلابي، ارزشي و فسادستيز ازجمله عناويني بود كه در توييتهاي مرتبط با انتخاب زاكاني به عنوان شهردار جديد تهران ديده ميشد هرچند اساسا هنوز انتخابي صورت نگرفته و تنها قرار بود برمبناي رايگيري غيررسمي صورت گرفته در اولين جلسه رسمي شهردار جديد تهران انتخاب شود.
رايگيري غيررسمي از انتخاب احتمالي رييس پژوهشهاي مجلس به عنوان شهردار جديد تهران حكايت داشت در حالي كه اعضاي شوراي ششم با شعار تخصصگرايي و پرهيز از سياسيكاري وارد شورا شدند و قرار بود رويكردي متفاوت از شوراي پنجم را در پيش بگيرند.
روشن ماندن ميكروفن جنجالي
علاوه بر تمامي موانع قانوني و منطقي موجود درخصوص انتخاب زاكاني نخستين جرقه از روشن ماندن ساده يك ميكروفن در صحن شورا آغاز شد.
گفتوگوي مهدي چمران، رييس شورا و نرجس سليماني در داخل صحن به راحتي پخش و ضبط شد: «من ديشب تا صبح نخوابيدم. خيلي ناراحت شدم از اينكه اسامي رفته و آن هم غلط و غلوط. آخه يعني چي، يك عده فشار ميآورند، اما به لحاظ قانون راي مخفي است. چرا يك عدهاي را ميترسانند و تهديدشان ميكنند؟! گفته بودند راي ندهيد، همچين ميكنيم! در حالي كه راي مخفي بوده كه من تذكر دادم.»چمران كه سابقه فراواني در شورا دارد، گويا مانند نرجس سليماني به گزينه سياسي تحميلي راي نداده و اين فايل صوتي جنجالي حاكي از فشارهاي بيروني و حتي ارعاب و تهديد اعضا براي راي دادن به گزينه سياسي است. نارضايتي مهدي چمران به خوبي نشان ميدهد كه معادلات برخلاف تصور او و برخي ديگر از اعضاي شورا به شكل ديگري بيرون از اين جمع 21 نفره رقم ميخورد و برخي جريانهاي تندروي سياسي براي تصاحب ساختمان بهشت دست به هر اقدامي ميزنند.
رييس شوراي شهر البته پس از پخش اين فايل تلاش كرد به نوعي اظهارات بيان شده را تفسير يا تلطيف كند اما باز هم تغييري در اصل ماجرا ايجاد نشد و اينكه با تهديد از اعضاي شورا راي گرفته شده يا قرار بوده گرفته شود.
ماجراي باجخواهي در پارك شهر چه بود؟
فيلم جنجالي بعدي دو عضو شوراي شهر را در پارك شهر نشان ميدهد، ساعاتي پيش از آغاز جلسه رسمي و در حال مذاكره پيرامون انتخاب شهرداري كه فعلا بهدليل حواشي پيش آمده انتخاب نشده است. اولي ميگويد: «شهرداري 3 گزينه دارد، كي حاضر است باج بدهد؟ طرف دوم جواب ميدهد: باج؟! نميدونم و طرف اول ميگويد: بياد به ما باج بده!» از مذاكره و گفتوگوي طولاني دو عضو تازهوارد شوراي ششم همين بخش كوتاه ضبط شده و نكته جالب توجه فعاليت جدي اين دو براي پيروزي گزينه سياسي در انتخاب شهردار جديد تهران است. تهديد، ارعاب و حالا باجخواهي موضوعات سادهاي نيست كه در آغاز فعاليت شوراي ششم مطرح شود و مورد پيگيري و بررسي نهادهاي مربوطه قرار نگيرد. اين اتفاقات و دو فايل جنجالي تا اينجاي كار زاكاني را از بهشت دور كرده، هرچند حاشيههاي سياسي پيش آمده و موانع قانوني هم به شكل ديگري مانع از تحقق اين آرزوي بزرگ است.
دو مانع بزرگ قانوني
رييس مركز پژوهشهاي مجلس داراي تحصيلات تخصصي مرتبط با حوزه مديريت شهري نيست و بر همين اساس در صورتي كه به عنوان شهردار تهران انتخاب شود، اين انتخاب مورد پذيرش وزارت كشور قرار نخواهد گرفت.
براساس آييننامه اجرايي شرايط احراز تصدي سمت شهردار تحصيلات مرتبط ازجمله شروط لازم براي انتخاب شهردار است كه وزارت كشور بر همين اساس اقدام به انتشار رشتههاي موردنظر و شناختهشده به عنوان تحصيلات مرتبط نموده اما عليرضا زاكاني داراي مدرك تحصيلي مرتبط برمبناي اين آييننامه نبوده و انتخاب او از نظر قانوني پذيرفته نيست. براساس ماده 2 اين آييننامه در صورتي كه وزير كشور يا استاندار شهردار معرفي شده را واجد شرايط موضوع آييننامه ندانند، شرايط را به شورا منعكس خواهند كرد و اعضاي شورا مكلف به انتخاب گزينه جديد خواهد بود.مانع بعدي زاكاني در مسير بهشت نمايندگي در مجلس شوراي اسلامي است. علاوه بر اعتراضات گسترده مردم قم و شوراي هماهنگي اصولگرايان قم از نظر قانوني هم امكان صدور حكم شهردار يا حتي سرپرستي شهرداري براي نماينده مجلس وجود ندارد. زاكاني ابتدا بايد از عضويت در مجلس استعفا بدهد، اين استعفا مورد پذيرش قرار بگيرد و پس از آن براي دريافت حكم شهرداري اقدام كند و اين در حالي است كه شوراي ششم حداكثر يك ماه براي انتخاب شهردار فرصت دارد.
مردم قم ديگر به عنوان نماينده شهرشان روي شما حساب نميكنند
شوراي هماهنگي اصولگرايان استان قم واكنش تاملبرانگيزي به تلاش برخي جريانهاي سياسي و زاكاني براي تصدي شهرداري تهران نشان داد.
در بخشهايي از نامه اين شورا آمده است: «اي كاش از قبل شوراي هماهنگي اصولگرايان استان قم را كه دعوتكننده حضرتعالي به قم و مهمترين حاميتان در انتخابات مجلس بود و شايد بيشترين اقبال مردم به حضرتعالي بهخاطر اطميناني بوده كه به اعضاي اين شورا داشتهاند، در جريان امر قرار ميداديد. آيا هجمههاي مختلفي را كه به اين شورا بهخاطر قمي نبودنتان شد، فراموش كردهايد؟ همين كه برنامه دادهايد به معناي آن است كه آمادگي داريد پست اصلي خود را كه به دست آورده و به عنوان نماينده شهر مقدس قم راهي مجلس شدهايد، ترك كرده و يكسوم از حق راي مردم قم در مجلس شوراي اسلامي را (احتمالا تا پايان مجلس) خالي بگذاريد. اين در حالي است كه حضرتعالي را در شعار و در عمل پيرو اوامر ولي فقيه ميدانيم. آيا اين رفتار شما مخالفت صددرصد و عيني با اين فرمايش صريح حضرت ايشان نيست كه فرمودند: «يكي از آسيبها اين است كه نماينده از اولي كه وارد مجلس ميشود، نقشه رسيدن به فلان پستِ مثلا اجرايي را در سر خودش بپروراند -كه وزير بشود، مدير بشود، فلان [مسوول] بشود- نه، اين وظيفه نمايندگي بسيار مهم است.» آيا اكنون در مملكت براي پست شهرداري تهران قحطالرجال است كه حضرتعالي براي اين كار برنامه دادهايد؟ آيا به اهميت جايگاهي كه در آن واقف نيستيد كه به چنين فكري افتادهايد؟ مردم فهيم و هوشمند قم آنقدر درايت دارند كه ديگر روي شما به عنوان نماينده شهرشان هم حساب نكنند، چراكه به همه ثابت كردهايد كه پست نمايندگي شهر قم براي شما از اولويتي برخوردار نيست و يقينا بايد در برابر خداوند و شهدا و تك تك آرايي كه به نامتان در صندوق راي ريخته شد، در قيامت پاسخگو باشيد.»جالب اينكه به تازگي گويا زاكاني به قم رفته تا از مخالفتها بكاهد اما با جواب منفي برخي اعضاي جامعه مدرسين و حتي شوراي اصولگرايان قم مواجه شده است.
آقاي حداد، شهردارتان مبارك!
محمد مهاجري فعال سياسي و رسانهاي در اين بين معتقد است حداد عادل از ورود زاكاني به شهرداري تهران حمايت ميكند. مهاجري در يادداشتي پيرامون انتخاب احتمالي زاكاني به عنوان شهردار تهران، حدادعادل را عامل اصلي اين انتخاب دانسته و نوشت: «آقاي حداد، انتخاب آقاي زاكاني، كانديداي جنابعالي به شهرداري تهران را تبريك ميگويم. تلاش وافرتان براي مهرهچيني در شهرداري تهران بالاخره نتيجه داد؛ سعيكم مشكور!
انصافا افرادي كه مامور به ثمر رساندن اين كار شده بودند، مردانه پاي كار ايستادند و وظايف محوله را درمورد خالي كردن زير پاي ديگر كانديداها و رساندن نتيجه بازي به نتيجه دلخواه شما خوش درخشيدند. ازجمله آنهايي كه به قول آقاي چمران متوسل به تهديد شدند. سعيهم مشكور!
و اما اجازه بدهيد از اين پس شما را به عنوان ولي شهردار تهران، مسوول همه كارهاي او بدانم و به سبك مدرسه فرهنگ، كه چقلي از دانشآموزان را به ولي آنها ارجاع ميدادند، همه مسائل فرد مذكور را به ولي او (يعني حضرتعالي) عرض كنم. درنهايت به نظر ميرسد با وجود رايگيري غيررسمي كه با فاصله اندكي ميتوانست منجر به انتخاب زاكاني به عنوان شهردار جديد تهران شود حاشيههاي پيشآمده در شورا همچنين موانع قانوني و مخالفت برخي نمايندگان مجلس همچنين علما، سياسيون و مردم شهر مقدس قم، موقعيت او براي نزديك شدن به ساختمان بهشت تضعيف شده و حتي درصورت ازدست دادن اين فرصت ممكن است در مركز پژوهشهاي مجلس نيز با چالش جدي مواجه شود.شبحي كه بالاي سر شوراي انقلابي در پرواز است تقريبا اردوگاه آنان را بههم ريخته و ممكن است كه كليت كار شوراي ششم را به چالش بكشد، به همين واسطه به هيچوجه نبايد احتمال خالي شدن پشت زاكاني را دستكم گرفت. هر لحظه ممكن است كه نام جديدي براي شهرداري تهران شنيده شود.
منبع: روزنامه اعتماد 16 مرداد 1400 خورشیدی