انتظارات از آموزش و پرورش
غزل لطفي
براي بررسي اين موضوع ابتدا بايد ذي‌نفعان مشخص شود. ذي‌نفعان آموزش و پرورش اعم از دانش‌آموزان، اوليا و جامعه فرهنگيان هستند كه هر كدام در موفقيت يا عدم رسيدن به اهداف سيستم آموزش كشور سهيم هستند. معلمان به عنوان بازوي اجرايي نظام آموزشي بيشترين مواجهه و سهم را در عملي ساختن اهداف تعليم و تعلم بر عهده دارند و در عين حال به جهت اين سهم بزرگ، مطالباتي در راستاي تلاش‌هاي‌شان نيز دارند. تامين معيشت و امنيت شغلي از اولين مطالبات فرهنگيان است. همسان‌سازي حقوق فرهنگيان يكي از مواردي بود كه در راستاي همين امر، در طول چند سال گذشته براي دستيابي به آن فعاليت‌هاي صنفي بسياري انجام شد و در نهايت در دولت قبلي به نتيجه رسيد اما با تغيير دولت و رييس سازمان برنامه و بودجه كشور، شاهد آن بوديم كه اين موضوع غيرقانوني تلقي شد و در اولين ماه سكانداري دولت جديد براي پرداخت حقوق فرهنگيان به احكام تيرماه استناد و موجب نگراني و اعتراض جامعه فرهنگيان كشور شد كه اميدواريم با بازنگري مجدد، تجديدنظر صورت گيرد تا كمي از مشكلات معيشتي فرهنگيان مرتفع شود. يكي ديگر از عواملي كه شاهد آن هستيم، نداشتن سيستمي متمركز براي دريافت نظرات معلمان جهت ارايه برنامه‌ها، سرفصل‌ها و تدوين كتب درسي است و در واقع مطالبه اصلي سهيم بودن مدرسين در تبيين محتوايي است كه قرار است خودشان تدريس كنند و به نظر مي‌رسد خواسته‌اي منطقي باشد و همچنين بومي‌سازي كتب نيز در جهت بسط و گسترش فرهنگ‌هاي اصيل اقليمي و جغرافياي كشور موثر خواهد بود اما تا امروز مغفول مانده است. داشتن تشكل‌هاي صنفي پويا و مطالبه‌گر نيز از مطالبات هميشگي جامعه فرهنگي كشور بوده و هست. اوليا و دانش‌آموزان بزرگ‌ترين گروه اجتماعي ذي‌نفع نظام آموزش و پرورش هستند. اولين و مهم‌ترين عامل در تعامل مثبت بين متعلمين (مجموعه دانش‌آموزان و خانواده‌هاي آنان) و نظام آموزشي، اعتمادسازي است. اعتمادسازي با تعامل پويا بين خانه و مدرسه به وجود مي‌آيد. ايجاد فضاي مناسب آموزشي، آموزش كاربردي و در اولويت قرار دادن نشاط روح و جسم كودكان كه تامين آن به عهده بانيان آموزش كشور است، از عواملي هستند كه در اعتمادسازي تاثيري فراوان دارند.
تشريح دقيق و علت لزوم وجود انواع مدارس، تدوين برنامه‌هايي بر پايه توسعه آموزشي و ايجاد آموزش متوازن براي همه اقشار جامعه از عوامل مهم ديگر تعامل بين خانه و مدرسه هستند. اوليا انتظار دارند در آموزش فرزند خود سهمي پويا داشته باشند و در سياست‌هاي آموزشي نظرات‌شان مورد توجه قرار گيرد. از آنها به عنوان عضو انجمن اوليا و مربيان فقط در نقش تامين‌كننده برخي منابع مالي استفاده نشود. مهم‌ترين مطالبه جامعه از نظام آموزش كشور كه مستتر در كل سيستم آموزشي و هدف اصلي آن است، با سواد كردن دانش‌آموزان است. طبق تعريف يونسكو، سواد؛ توانايي ايجاد تغيير معني مي‌شود، يعني شخصي باسواد تلقي مي‌شود كه بتواند با استفاده از خوانده‌ها و آموخته‌هاي خود، تغييري در زندگي خود ايجاد كند و خلاق راهكارهاي جديد باشد. در حال حاضر با توجه به نظام كتاب‌محور و برپايه آموزش‌هاي صرفا تئوري به اين مهم پرداخته نشده است. طبق اين تعريف نياز قرار گرفتن علوم كاربردي و تغيير بنيادين در نظام آموزشي كشور، بايد جزو مهم‌ترين برنامه‌هاي وزير آينده آموزش و پرورش باشد. منتظر مي‌مانيم تا ببينيم چنين امري محقق مي‌شود يا خير .
منبع: روزنامه اعتماد 14 شهریور 1400 خورشیدی