هشدارها و درخواست های سازمان معلمان ایران در آغاز سال تحصیلی جدید

سازمان معلمان ایران با صدور بیانیه ای به مناسبت آغاز سال تحصیلی خواستار شد:

آزادی معلمان زندانی،تشکیل سازمان نظام معلمی،اجرای کامل رتبه بندی و فوق العاده ویژه ، تجدید نظر در سیاست های دانشگاه فرهنگیان و پرهیز از سیاست زدگی و و پایان دادن به سلطه ایدئولوژی بر نظام آموزشی

سازمان معلمان ایران که یکی از تشکل های فعال صنفی و سیاسی و عضو جبهه اصلاحات ایران است در نخستین روزهای مهر و همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید با صدور بیاینه ای ضمن اشاره به پیشینه نظام آموزشی در کشور با انتقاد از ناکارآمدی حاکم بر این نظام نسبت به  استمرار این ناکارآمدی هشدار داد و خواستار تحول در ابعاد مختلف بویژه تجدید نظر در جذب و تربیت و مشارکت دادن معلمان برای قرار گرفتن نظام آموزشی بر روی ریل کارآمدی شد.

متن کامل بیانیه این تشکل معلمی که سومین دهه فعالیت خود را آغاز کرده است و حضور فعالی در عرصه مدنی دارد به شرح زیر است.

بیانیه سازمان معلمان ایران به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید

در طلیعه سال تحصیلی، لازم است یاد آور شویم که نظام آموزش و پرورش، بعنوان موثر ترین عامل پیشرفت جوامع امروزی، یکی از سازمان های پیچیده و بزرگ اجتماعی در هر کشوری بشمار می رود که با رشد و توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پیوندی ناگسستنی دارد.

با توجه به پیشینه نظام آموزشی در کشورمان پس از تصویب قانون تعلیمات اجباری توسط مجلس شورای ملی و بیش از ۱۱۰ سال فراز و فرود متاسفانه نظام آموزشی ما همچنان از ناکارآمدی ها رنج می برد.

بی تردید تحول در آموزش و پرورش با تکیه بر نوآوری، مشارکت، رقابت، کاربردی کردن آموزش، تأمین نیازهای ملی و استفاده از دستاوردهای جهانی میسر است. نظام تعلیم و تربیت بهتر است ضمن تعامل با سازمان یونسکو و سایر نهاد های جهانی، بهترین تجربیات نظام های آموزشی سایر کشورها را با لحاظ کردن ارزش‌ها و قوانین به کار گیرد تا روی ریل کارآمدی قرار گیرد.

شوربختانه علی رغم تغییر و تحولات گسترده پس از انقلاب و اجرای سند تحول بنیادین در دهه اخیر، این ناکارآمدی با چیرگی سیاست و ایدئولوژی همچنان ادامه داشته و چاره اساسی برای آن اندیشیده نشده است؛ به همین دلیل مشکلات اساسی، آموزش و پرورش ایران را تهدید می کند. از جمله این مشکلات می توان به توسعه نیافتگی، عدم همراهی با تحولات روزافزون علوم و فناوری جوامع پیشرفته، کمبود منابع مالی، ناتوانی در جذب و نگه داری افراد مستعد، علاقمند و باانگیزه و… اشاره کرد.

یکی از مهمترین دلایل استمرار این مشکلات، عدم ثبات مدیریت در وزارت آموزش و پرورش است و این موضوع در وزارت آموزش و پرورش تقریباً بیش از سایر وزارتخانه‌ها مشهود است. انتصابات بعضا سیاسی و در مواردی عدم توجه کافی به شایسته گزینی و شایسته سالاری در سطوح ملی و محلی به این وضعیت دامن زده است. همه این ها در حالی است که با توجه به زمان بر بودن برخی از اقدامات تحولی در وزارت آموزش و پرورش، ثبات مدیریت می‌تواند به مثابه یکی از پیشران‌های مهم در این باره باشد.

از سوی دیگر ضعف نظام انتخاب مدیران در سطوح مختلف، بویژه در مدارس، ناکارآمدی نظام نظارت و ارزشیابی از برنامه ها، طرح ها، روش ها و عملکردها، کم اثر بودن برنامه های درسی موجود، به دلیل عدم انطباق با دانش و فناوری روز و بی انگیزگی دانش آموزان، موجب ناکارآمدی و خواب عمیق مدارس ما شده است.

مدیریت مدرسه محور و تصمیم گیری مشارکتی از ویژگی های بارز نظام های آموزشی در دهه اخیر به شمار می رود. مدرسه محوری، نوعی بازنگری در اداره مدارس بویژه مدارس دولتی است که به دنبال تمرکز زدایی در نظام آموزشی و انتقال اختیار و قدرت تصمیم گیری به مدرسه، به وجود می آید. این فرآیند می تواند به توانمند شدن مدارس بمنظور ایجاد تصمیم گیری های آموزشی در مورد نیازهای خود و استفاده موثر از منابع محدود و تقویت مشارکت محلی در اداره امور مدارس کمک کند.

بی تردید اگر بخواهیم تغییری در زندگی اجتماعی ایجاد کنیم، باید از مدرسه آغاز کنیم و اگر بخواهیم آغازگر تغییر از مدرسه باشیم، باید توجه داشته باشیم که هیچ اصلاحی بدون همکاری و مشارکت فعال معلمان انجام نمی گیرد البته پیش نیاز آن تجدید نظر در نظام جذب و تربیت معلم و ارتقا کیفی دانشگاه فرهنگیان است تا مشارکت مبتنی بر معلمان توانمند و تربیت یافته باشد مشارکتی که بهترین شکل تحقق آن تشکیل سازمان نظام معلمی است برای این کار لازم است همه تنگناها و مشکلات اقتصادی بویژه معیشت معلمان که متاسفانه در پیچ و خم های مجلس و دولت یا مثل فوق العاده شغل ناقص اجرا می شود و یا مثل رتبه بندی به اما و اگرها کشیده شده است و سایر عوامل از جمله دیدگاه های منفی مسئولان ارشد و دخالت سایر نهادها و دستگاه ها مرتفع شود تا همه معلمان بتوانند مشارکت همه جانبه و موثری داشته باشند و نخستین گام برای اثبات حسن نیت مسئولان آزادی معلمان زندانی و تغییر نگرش امنیتی به فعالان معلمی است.

با ورود به سومین سال تحمیل آموزش مجازی در ایران به دلیل بحران کرونا، با وجود مهیا نبودن زیرساخت های لازم و تجربه ناکافی، این نوع آموزش ها، در طراحی و اجرا با چالش های اساسی روبه رو شده است. از سویی دیگر، بحران کرونا می تواند فرصتی برای شناسایی ضعف ها، کمبودها و نقص های زیرساختی در این زمینه و نمایان ساختن عدم توازن در توزیع زیرساخت های مورد نیاز در بخش اینترنت و شبکه های تلویزیونی به خصوص در مناطق دور از دسترس و محروم و شناسایی این کمبودها و تلاش در جهت بر طرف کردن آنها باشد و این به مثابه رشد و تعالی در این زمینه و جنبه مثبت شرایط به وجود آمده و خود نقطه آغازی برای تداوم و ارتقاء کیفیت بحث آموزش مجازی در آینده بشمار می رود.

چالش‌های آموزش مجازی در پاندمی کرونا، کیفیت پایین آموزشی، عدم دسترسی دانش آموزان مناطق محروم به تکنولوژی‌ها و تجهیزات فضای مجازی و… مهمترین مسائل حوزه تعلیم و تربیت است که توجه جدی وزیر جدید آموزش و پرورش را می طلبد. با توجه به شکل گیری شخصیت و رشد همه جانبه در دوره ابتدایی، متاسفانه در این شرایط، بیشترین آسیب ها متوجه این دوره بوده است. این حالی است که دوره ابتدایی، در رشد مفاهیم و معانی اموری که کودک در زندگی روزمره با آنها مواجه است، نقش مهمی برعهده دارد؛ لذا باید مراقب بود تا کودکان بیش از این آسیب نبیند.

سازمان معلمان ایران بعد از دو دهه فعالیت صنفی و مدنی و تمرکز بر ابعاد نظام آموزشی، در آغاز یک سال تحصیلی دیگر ضمن توجه دادن همه دست اندرکاران به موارد فوق و ضرورت های نظری، عملی و مدیریتی در این حوزه، نسبت به استمرار ناکارآمدی نظام آموزشی هشدار می دهد و از تمام مسئولان در سطوح مختلف می خواهد برای جلوگیری از این ناکارآمدی ها تدابیر اساسی بیندیشند؛ اعتراضات برحق، بجا و شایسته معلمان را نادیده نگیرند، تلاش های آنها در دوران سخت کرونا را پاس بدارند و بجای سخنان تهدید آمیز و تحقیرآمیز، به خواسته های آنها جامعه عمل بپوشانند؛ فعالان پیشرو و تشکل ها را در این مسیر فرصت بدانند و نه تهدید! راه مشارکت و تعامل سازنده را باز گذاشته و برای ایجاد تحول امید بخش و کارآمد نمودن نظام آموزشی صدای کارشاسان، منتقدان و دلسوزان را بشنوند و برای اصلاح و تغییر، از ظرفیت های نظری و عملی صاحب نظران و صاحبان تجربه بهره ببرند.

سازمان معلمان ایران
دوم مهر ماه 1400 خورشیدی