آموزش مجازی فرصتی برای تهدید یا تجدید روابط انسانی
لیلا کریمی
مسئول واحد آموزش سازمان معلمان فارس
تحول و تکامل فناوری اطلاعات، همه ی بخش های جامعه از جمله آموزش را تحت تاثیر قرار داده است این تأثیر در همه جا و همه موارد یکنواخت نیست. زیر ساخت ها و ویژگی های جوامع یکسان نیست و بهره آن ها از علم و فناوری بسیار متفاوت است.
از جنبه دیگر در محیط انسانی حضور تکنولوژی با واقعیت گریزناپذیر آموزش مجازی چه نقشی را در آموزش و پرورش کنونی ما به خود خواهد گرفت؟ آموزش مجازی، انعطاف ناپذیر با فرهنگ ؟حاکمیت آموزش مجازی بر روابط انسانی؟ یا حاکمیت روابط انسانی بر آموزش مجازی ؟
یا با چشم اندازی چند بعدی به منشوری از تحولات انسان و فناوری دیدگاه نوینی خلق کنیم ؟
ترکیبی از افکار، نگرش های متفاوت در تدریس مجازی و سنتی، با سوابق مشترک در اعتلای اجتماعی آموزش و پرورش گرد هم آمدیم تا در باز فهمی آموزش مجازی در آموزش و پرورش به دیدگاهی پویاتر دست یابیم
آنچه در پیش رو خواهیم داشت تحلیل و تفسیری بر گرفته از این هم اندیشی است:
در نگاهی تحولی، آموزش از راه دور در ایران از روش مکاتبه‌ای شروع شد و با استفاده از رادیو و تلویزیون تکامل یافت. گوشی، ابزار دیجیتال وارد فضای آموزش شد در ادامه آموزش های پراکنده جهت بهبود شایستگی های حرفه ای به صورت محدود در خصوص فناوری در حال انجام بود که آموزش مجازی به شکل مستقیم آن به صورت ناگهانی با توجه به شروع فصل بیماری، شتاب زده به آموزش و پرورش کنونی ما خود را تحمیل کرد و تحصیل برای دانش آموزان را به یک بحران جدی تبدیل کرد
همانند دیگر بحران‌های اجتماعی، نتوانستیم بحران را به فرصتی برای رشد در نظر بگیریم و نبض حیات بخش آموزش مجازی را در اختیار بگیریم و به تاریخ عقب ماندگی آموزش و پرورش خود نیز تاریخ جاماندن از تکنولوژی و فناوری را نیز اضافه نمودیم ..
چرخ آموزش و پرورش همگانی که از قید زمان و مکان توسط آموزش مجازی خارج می‌شد را چنان کند نمودیم تا جایی که مردمک چشم کودکان مان را تنگ نمودیم اما قطره‌ای موثر در گیرنده های درحال رشد نریختیم.
در بعد یادگیری-یاددهی
یادگیری را اگر کنش و فرایندی فعال در نظر بگیریم نقش یادگیرنده، یاددهنده، برنامه درسی و محیط یادگیری در آموزش مجازی تا حدودی تغییر کاربری می دهد، بیست سال تولید محتوای آموزشی داریم، ضعف در مهارت های تخصصی و اصرار بر افزایش حجم اطلاعات آموزشی ، محتوای رسمی و مکتوب را در قالب تکراری به صورت محتوای مجازی درآوردیم به جای اینکه آموزش مجازی را فرصتی برای یادگیری پویا مهیا کرده باشیم و استانداردهای خلاقانه در قاب مجازی بکارگیریم..
آموزش مجازی استقلال می آفریند و زمینه فعالیت محوری را ایجاد می کند به گونه ای که مسئولیت یادگیری را خود دانش آموز برعهده می‌گیرد اما اگر تدریجی و گام به گام این مسیر را مهیا سازیم ..
ما بیشتر از آنکه از قابلیت چندرسانه‌ای آموزش مجازی بهره ببریم معلم خسته و آموزش ندیده با شیوه های نوین تدریس در آموزش مجازی را با زیر محتوای سنتی روانه فضای چند رسانه ای مجازی نمودیم همانند غذای سرد و یخ کرده و بدون چاشنی در رستوران مجازی چالاک برای نسل پویا و جستجوگر در اتمسفر فناوری .
محققان علوم انسانی درصدد ارتقای روابط انسانی گام بر می دارند اما غافل از آنکه ما از معایب آموزش مجازی بیشتر بهره و سود می بریم…
کاهش روابط انسانی با رویکرد چهره به چهره معلم و دانش آموز، سبب تعلق اجتماعی کودک می شود و به دنبال آن انعطاف رفتار اجتماعی و همنوایی با جامعه را بهبود می بخشد که …
این فرایند با ذهنیت مخالفین آزادی عمل و تفکر سازگار نیست و ..
بدین ترتیب آموزش مجازی را زمینه ساز تحقق فاصله اجتماعی و در نهایت از مدرسه گریزی را به جای مدرسه گزینی بهره مند شدیم ..
ایجاد شکاف فرهنگی ، انزوای اجتماعی و کاهش تبادلات افکار و عواطف از معایب آموزش مجازی است که سرعت عقب افتادگی در آموزش مجازی خودساخته و بی‌برنامه آموزش و پرورش چنان رقم خواهد خورد که ما به شگفتی های دهکده غیر انسانی خواهیم پیوست و در تداوم این رفتار …
نیاز به ترجمه یک صد سال تنهایی مان خواهیم داشت یا تغییر در فناوری نانو تکنولوژی را آرزومندیم یا در پروسه باز فهمی با استناد به علم بین‌رشته‌ای به مفاهیم تازه ای دست یابیم بدین ترتیب که
انسان بخشی از تکنولوژی و تکنولوژی بخشی از ماهیت انسان است..
#اختصاصی سازمان معلمان ایران