تبلور نه شرقی نه غربی، در جنگ اوکراین
فرزاد آزادی
حمله ر وسیه به اوکراین که این روزها سرخط اخبار تمامی رسانه‌های دنیاست، اگرچه از مدت‌ها قبل قابل پیش‌بینی بود، اما باورپذیر نبود. عده‌ای هنوز بهت‌زده اتفاقات اوکراین را تماشا می‌کنند و این واقعیت را که در قرن ۲۱ جنگ به خاک اروپا کشیده شده را باور نمی‌کنند. اینکه روسیه به قصد کشورگشایی به خاک اوکراین حمله کرده یا اینکه اوکراین با تلاش برای پیوستن به ناتو و تمایل به غرب، قصد تحریک روسیه را داشت، کمترین اهمیتی را ندارد، مساله اصلی این است که امروز اروپا شاهد یک نبرد تقریبا یک‌طرفه است، نبردی که الزاما روسیه پیروز قطعی آن نیست، اما حتما و قطعا یک نبرد یک‌طرفه است و تا زمان صلح هم بعید است این مساله تغییر چندانی داشته باشد. شاید تا انتهای جنگ اوکراین خیلی مسائل تغییر کند، شاید روسیه برنده این نبرد نباشد، شاید تلاش‌های کشورهای غربی برای پس گرفتن حق وتوی روسیه نتیجه‌بخش باشد، شاید تحریم‌های فلج‌کننده، پوتین و روسیه را از پای در بیاورد، این احتمالات تقریبا بعید، ممکن است روزی اتفاق بیفتد، اما از همین روزهای ابتدایی جنگ، چند مساله به دنیا اثبات شد که غیرقابل تغییرند. اتفاقاتی که باعث می‌شود فارغ از نتیجه جنگ، این جنگ را مهم‌ترین واقعه سال‌های اخیر دانست. جنگی که شاید مناسبات دنیای بین‌الملل را دستخوش تغییرات اساسی کند. مهم‌ترین نکته‌ای که جنگ اوکراین به تمامی ملت‌ها و دولت‌ها اثبات کرد، این بود که استقلال هر کشور، مهم‌ترین مساله است و چرا کشورهای مستقل هزینه‌های سنگینی برای این استقلال پرداخت می‌کنند و از خط قرمزهای خود عدول نمی‌کنند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان نماد استقلال در جهان، سالیان سال است در مقابل زورگویی‌های بی‌منطق و ناجوانمردانه دول غربی به سردمداری امریکا ایستادگی می‌کند، چه در هشت سال جنگ تحمیلی، چه در سالیان متمادی جنگ اقتصادی.
هر بار به بهانه‌ای و از جبهه‌ای به ایران حمله می‌کنند، اما جمهوری اسلامی ایران، هرگز ذره‌ای از استقلال خود کوتاه نیامده است. با نگاهی عمیق به بحران اوکراین می‌توان دریافت اگر ایران از ابتدای انقلاب شکوهمند اسلامی، ذره‌ای در مقابل غرب و امریکا کوتاه آمده بود، هرگز عمر این انقلاب به چهل و اندی سال نمی‌رسید. وابستگی اوکراین به غرب، باعث شد تا آنها امروز در باتلاق جنگ با روسیه تنها بمانند.
امروز که اوکراین به اتکای غرب، در این بحران فرو رفته، می‌توان اهمیت «نه‌شرقی، نه‌غربی، جمهوری اسلامی» را با عمق جان درک کرد. ایران اسلامی ثابت کرد می‌توان با دنیا مذاکره کرد، با دنیا معامله کرد، اما هرگز تسلیم و واداده نبود. الگوی انقلاب اسلامی، در مقابل کشورهایی مثل اوکراین نشان داد عزت ملی، در سایه استقلال چه معنی ژرفی دارد. امروز در حالی ایران مقابل سخت‌ترین تحریم‌ها ایستادگی می‌کند که سوئد و فنلاند در مقابل تهدید روسیه برای پیوستن به ناتو، جرات کوچک‌ترین واکنشی را ندارند. این در حالی است که بزرگ‌ترین قدرت نظامی جهان، در مقابل ایران حرفی برای گفتن ندارد و حتی با بمباران پایگاه نظامی‌اش در عراق، جرات هیچ واکنشی را ندارد، یا در خلیج‌فارس پهپادش به دست نیروهای مسلح جمهوری اسلامی سرنگون می‌شود اما ترجیح می‌دهد واکنشی به این موضوع نشان ندهد. عزت ایران اسلامی امروز در سایه استقلال و آزادگی‌ای است که امام راحل آن را شالوده نظام اسلامی کرد و رهبر فرزانه انقلاب، مدبرانه سالیان سال از آن مراقبت کرد.
منبع:روزنامه 12 اسفند 1400 خورشیدی
