گذری بر اهداف دوره‌های تحصیلی آموزش و پرورش
( قسمت دوم)
رستم اکبری زاده
عضو شورای سازمان معلمان استان فارس
در قسمت اول به طور مختصر درخصوص چگونگی تدوین دوره های تحصیلی ، ساحت های ششگانه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، نظرات بعضی مخالفین این اهداف و هدف نگارنده از نوشتن این مقالات اشاره شد. در این قسمت به مهارتهای موردنظر در ساحت های شش گانه در دوره اول ابتدایی و همچنین دوره دوم ابتدایی اشاره خواهدشدکه قراراست دانش آموزان درپایان این ۲دوره به مهارتهای مذکور دراهداف دست یایبند.
الف :ساحت تعلیم و تربیت اعتقادی ،عبادی واخلاقی:
۱ -با صفات مهربانی،بخشندگی، دانایی و توانایی خداوند آشناشودو احساس اطمینان و آرامش حاصل از آن را ابراز نمایند .
۲- با شناخت روش زندگی پیشوایان دین از قبیل آداب و رفتار اجتماعی و صفات مثبت اخلاقی از قبیل راستگویی، نظم و… تاثیر آن را در رفتار خود نشان دهد .
۳- قرائت صحیح نماز را یاد گرفته و آیات آسان قرآن را بیاموزند و در زندگی به کار گیرد.
دوره دوم ابتدایی:
۱- با درک مفهوم اولیه اصول دین، پذیرش و احساس تعلق خاطر خود به آنها را نشان دهد.
۲- قرائت صحیح و روان قرآن را آموخته و با درک مفاهیم دینی و قرآن و انس با قرآن آن را در زندگی به کار گیرد.
۳ -با مطالعه سیره زندگی پیشوایان دینی و آموزه‌های اخلاقی مانند: احترام به والدین، عزت نفس، احترام به دیگران، احترام به طبیعت، وفای به عهد، شناخت احکام مورد نیاز و شناسایی الگوهایی برای عمل صالح ، آنها را در زندگی به کار بگیرد .
ب: ساحت تعلیم و تربیت زیبایی شناسی، و هنری.
دوره اول ابتدایی :
۱- با مشاهده اشیا اطراف و پدیده های طبیعی، دریافت خود را به زبان هنر ابراز کند .
۲- با تغییرات سازنده در محیط و مشاهده اشیا اطراف، خلاقیت و قدرت تخیل خود را بهبود بخشد.
دوره دوم ابتدایی:
۱ -با شناخت و درک اهمیت عناصر زیبایی ساز، فضای زندگی خود را بهبود بخشد.
۲- با شناخت اصول اولیه زیبایی شناسی ،یک پدیده طبیعی یا بررسی و چگونگی تاثیر آن بر خود را توصیف کند.
ج:ساحت تعلیم و تربیت زیستی و بدنی:
دوره اول ابتدایی:
۱ -با شناخت ویژگی های جسمی حرکتی خود و نیازها ،رفتار مناسب با آن را جهت ارتقای سطح سلامت و توان بدنی خودش به عنوان امانت الهی انجام دهد.
۲’ باکسب آگاهی نسبت به محیط زیست تاثیر عملکرد خود و محیط را بررسی و نتایج آن را به کار گیرد .
دوره دوم ابتدایی :
۱- باشناخت نیازها و توانمندی های جسمی حرکتی خود ،الگوی رفتاری مناسب با موقعیت ها را انتخاب و سطح سلامت خود را ارتقا دهد .
۲’ با مشارکت در طرح ها و برنامه های بهداشتی ،سلامت و ورزشی، تاثیر انها بر سلامت خود و دیگران را بررسی کند .
۳ -باشناخت محیط زندگی خود، الگوی رفتاری خویش بر محیط زیست به مثابه آیات الهی را تبیین و عملکرد خود را بهبود بخشد.
د: ساحت تعلیم و تربیت علمی و فناورانه :
دوره اول ابتدایی :
۱- با بهره گیری از مهارتهای پایه، پدیده های طبیعی و روابط ریاضی را مطالعه کندو یافته های خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.
۲-با کسب مهارت های پایه فناوری، پرسشگری و خلاقیت، فرایند تولید یک محصول را تجربه کند.
دوره دوم ابتدایی:
۱- با استفاده از مهارت های کار علمی و تفکر، پدیده های طبیعی را به عنوان آیات الهی و الگو الگوها و روابط ریاضی را مطالعه و نتایج حاصل آن را برای حل مسائل روزمره زندگی به کار گیرد.
۲ -با استفاده از مهارت های کار با دیگران ایده ها و یافته های حاصل از از فعالیتهای علمی، پژوهشی فردی و گروهی را با دیگران به مشارکت بگذارد.
۳- با استفاده از یافته های علمی و فناورانه کاروفناوری پایه کالاها و وسایل مورد استفاده در زندگی را بررسی و ایده هایی برای بهبود کیفیت و استفاده مسئولانه پیشنهاد کند .
و: سا حت تعلیم و تربیت اجتماعی و سیاسی:
دوره اول ابتدایی:
۱- با ایفای نقش به عنوان عضوی از گروه های خانواده، دوستانه و مدرسه ،احساس تعلق خود به گروه را با رفتار همدلانه،محترمانه و مشارکت جویانه نشان دهد.
۲- با رعایت نظم و قانون در زندگی در زندگی اجتماعی، وظایفش درمقابل سایرافرا دانجام دهد.
۳-باشناسایی خود به عنوان یک شهروند ایرانی، تعلق خاطر خود را نسبت به وطن و نمادهای آن نشان دهد.
دوره دوم ابتدایی:
۱ -با شناخت حقوق و مسئولیت های خود در زندگی خانوادگی و اجتماعی رفتار سازنده و مسئولانه طبق مقررات انجام دهد .
۲- با شناخت تغییرات محیط زندگی طبیعی و اجتماعی در گذر زمان ،تاثیر آن در زندگی و خود را تبیین کند .
۳ -با کسب مهارت های شهروندی نقش ها و وظایف خود را در قبال جامعه محلی با مشارکت در فعالیت های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی انجام دهد.
ح :ساحت تعلیم و تربیت اقتصادی و حرفه ای:
دوره اول ابتدایی:
۱- بادرک مفاهیم پایه اقتصاد( فایده ،هزینه مصرف) روش های مصرف بهینه را در زندگی شخصی و خانوادگی به کار گیرد .
۲-با کسب مهارت های ساده کارآفرینی ،قدرت تخیل و خلاقیت خودرا برای تولید یک محصول یا یک خدمت به کار گیرد .
دوره دوم ابتدایی :
۱ -با شناخت مفاهیم عمومی اقتصاد ( تولید ،توزیع و مصرف)، مسئولیت پذیری و انضباط مالی در فعالیت های اقتصادی روش هایی برای حل مسائل ساده اقتصادی را شناسایی و به کار گیرد.
۲ -با کسب مهارت های اصلی کارآفرینی، قدرت تخیل و خلاقیت خود را برای تولید یک محصول یا خدمت اجرا و نتایج آن را تحلیل کند.
۳- با درک مفاهیم اخلاق اقتصادی ( کارو تلاش رعایت حق‌الناس، نیکوکاری، امانتداری ،پرهیز از اسراف )، رفتار خود را در زندگی شخصی و ارتباط با دیگران بر مبنای آن سازمان داده و عمل کند.
همانطور که در قسمت اول مقاله که قبلا منتشرشده است بیان شد هدف نگارنده شناخت بیشتر معلمان، دانش آموزان ، اولیا و سایر دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت با اهداف دوره تحصیلی می باشد و تجزیه و تحلیل و نقد و بررسی آن را برعهده همکاران و سایر خوانندگان می گذارد ولی اگر فقط یک جمله بخواهم در نقد این اهداف بگویم آن یک جمله این است :روشها و ابزارهای سنجش میزان رسیدن به این اهداف زیبا کدامند؟؟!!
#اختصاصی سخن معلم