صندوق ذخیره فرهنگیان و امید و انتظار در دولت
محمد داوری
صندوق ذخیره فرهنگیان آنقدر خبرساز شده است و در چند سال اخیر آنقدر مورد توجه افکار عمومی به ویژه فرهنگیان به خصوص اعضای این مجموعه اقتصادی بوده است که با یک جست‌وجوی کوچک در گوگل با کلی محتوا درباره این صندوق مواجه خواهیم شد، که این حجم از محتوا نشان از اهمیت آن از یک سو و پیچیدگی و تعدد مسائل آن از سوی دیگر دارد. این اهمیت و پیچیدگی یکی به دلیل ذی‌نفعان این مجموعه است که با حدود یک میلیون و 700 هزار فرهنگی بازنشسته و شاغل مالک و عضو دارایی‌های این موسسه اقتصادی و اعضای خانواده آنها، جمعیت چند میلیونی را تشکیل می‌دهند که قابل مقایسه با هیچ کدام از بنگاه‌های خصوصی اقتصادی کشور نیست و دیگری به خاطر بزرگ شدن خود این مجموعه و دارایی‌های آن است که تبدیل به یک قطب اقتصادی کشور شده است. این مجموعه به دلایل متعدد دچار ناکارآمدی شده و در تعامل با ذی‌نفعان خود دچار سردرگمی است. مدیران این مجموعه به تمایل یا اجبار از یک سو پرسشگری و مطالبه‌گری را حق اعضای خود می‌دانند و از یک سو به دلیل وابستگی مدیریتی به دولت در این راستا نتوانسته‌اند عملکرد مثبتی داشته باشند و به همین علت شکاف بی‌اعتمادی بین مدیران و اعضای آن بزرگ‌ترین چالش مدیریتی این مجموعه است. شکافی که در دوره‌ای با ابتکار عمل یکی از وزرا و برگزاری انتخابات از میان معلمان عضو، سه نفر از 83 نفر منتخب به هیات امنای 9 نفره صندوق راه یافتند که این ورود و به دنبال آن تعامل تیم مدیریتی وقت صندوق، زمینه را برای مطالبه‌گری فراهم ساخت که این مطالبه‌گری تاکنون ادامه دارد اما چون عملا در مسیر مطالبات اتفاقات مثبتی نیفتاد باز هم شکاف بی‌اعتمادی پابرجا ماند و حتی بخشی از مطالبه‌گران و به طور مشخص اعضای بازنشسته فعال در این حوزه ناامید شدند. مطالبه‌گری در حوزه صندوق ذخیره با فراز و فرودهایی همراه بوده اما متوقف نشده است و حالا در شرایطی که دولت جدید مستقر شده است و به جهت اینکه طبق اساسنامه هنوز وزیر به خاطر جایگاه حقوقی، رییس هیات امنای صندوق است و تجربه نشان داده است صندوق ذخیره فرهنگیان تا حد زیادی متاثر از نقش وزیر بوده است، در بدنه اعضای صندوق یک امیدی زنده شده است و انتظار می‌رود این امید با عملکرد رییس هیات امنایی که عضو کابینه پزشکیان است پاسخ مثبت دریافت کند و مطالبات این حوزه مورد توجه جدی قرار بگیرد تا به موجب آن، شکاف بی‌اعتمادی که مهم‌ترین چالش این مجموعه است کاهش یافته و این بنگاه اقتصادی که در پیوند با یک صنف گسترده با سرمایه اجتماعی هم گره خورده است بتواند تاثیرات مثبت اقتصادی و اجتماعی را در فضای عمومی ایجاد کند، چرا که بی‌تردید رضایت یک مجموعه‌ای با این ویژگی‌ها یک فرصت برای دولت خواهد بود و مدیران این مجموعه و اعضای آن را در یک تعامل برد- برد قرار خواهد داد که در کل ثمرات چند جانبه‌ای را خواهد داشت.
منبع: روزنامه اعتماد 17 آبان 1403 خورشیدی
