نگاهی به جایگاه معلمان در جامعه
ضروری است نگاهی گذرا به موقعیت و جایگاه معلمان در جامعه خود داشته باشیم تا با آگاهی از وضع موجود ، راه رسیدن به وضعیت مطلوب را بیابیم .
برای این کار در « دانش برنامه ریزی » از روش ها و تکنیک های مختلف می توان استفاده کرد که یکی از رایج ترین آن ها روش ” SWOT ” برای سازمان ها و مجموعه های اجتماعی است . در این تکنیک، اصطلاحات یاد شده دارای معانی زیرند :
الف ) نقاط قوت ( STRENGTH )
-کثرت معلمان جامعه و تفوق جمعیتی آن ها به گروه های شغلی دیگر
-سطح بالای دانش و آگاهی های اجتماعی معلمان
-گستردگی جغرافیایی از حیث پراکندگی معلمان در سراسر کشور
-میزان نفوذ اجتماعی و فرهنگی معلمان در جامعه
ب) نقاط ضعف ( WEAKNESS )
-کمبود سطح خودآگاهی معلمان متناسب با اهمیت شغلی ، جایگاه اجتماعی و منزلتی خود
-عدم وجود تشکل های صنفی ، اجتماعی قدرت مند در بین معلمان
-کمبود سطح خودآگاهی معلمان در مورد اهمیت و ضرورت کار جمعی سازمان یافته صنفی و اجتماعی
– تفرق و عدم سازمان یافتگی تشکل های مختلف معلمان کشور
-فقدان پایگاه اجتماعی قوی تشکل های معلمان
– کمی اتکا به نفس در بین معلمان
ج) فرصت ها ( opportunity )
– دارا بودن منزلت اجتماعی بالا در سطح جامعه
– داشتن نقش موثر در شکل گیری شخصیت فردی دانش آموزان و به تبع آن هویت جمعی جامعه
– دارا بودن شان بالای اجتماعی ومنزلتی نزد رهبران سیاسی اجتماعی جامعه
د ) تهدید ها ( THREAT )
-ناچیز بودن سهم بخش آموزش و پرورش از بودجه عمومی کشور به نسبت جمعیت تحت آموزش کشور
– ناچیز بودن حق الزحمه معلمان در ازاء فعالیت آموزشی و پرورشی که دارند در مقایسه با سایر اقشار و گروه های جامعه
-عدم حضور فرهنگیان در عرصه برنامه ریزی ها ، ساختار تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های مهم کشور
-تضعیف روند شکل گیری نهادهای مدنی به طور عام و نهادهای معلمان به طور خاص توسط نهادهای حاکمیتی کشور
– عدم تحمل و تمایل حاکمیت به شکل گیری نهادهای مستقل و قدرت مند صنفی در بین معلمان و اتخاذ سیاست تضعیف تشکل ها و اختلاف افکنی بین آن ها
– گرفتار شدن در چنبره مشکلات روزمره اقتصادی به دلیل ضعف بنیه معیشتی معلمان
جمع بندی
با توجه به تجارب معلمان در جوامع مختلف ، به نظر می رسد معلمان کشور برای ارتقاء وضعیت خویش بایستی ضمن توجه به شرایط امروز کشور و رعایت نکات چهارگانه فوق ، سعی و کوششی مستمر ، جدی و صبورانه را در پیش گیرند تا بتوانند در مدتی نه چندان طولانی گام های موثر در این مسیر بردارند که اهم آن ها به قرار زیر است :
-ضرورت سازمان یابی معلمان در قالب تشکل های مدنی ؛ نظیر تشکل های صنفی و انجمن های اجتماعی غیر دولتی و در ادامه آن بر ایجاد اتحادیه سراسری که یک ضرورت اجتناب ناپذیر است .
– تشکل های معلمان باید عمده تلاش و فعالیت های جهت دار خود را مصروف ارتقاء جایگاه شانیتی ، درآمدی ، امنیت شغلی ، خودآگاهی صنفی و اجتماعی معلمان کنند .
-ضمن احترام به تکثر برداشت و فهم از مسائل اجتماعی و اقتصادی ، معلمان از ستیز و تضعیف یکدیگر بپرهیزند و در صحنه های اجتماعی متحد و مکمل یکدیگر باشند .
– تشکل های معلمان باید ضمن داشتن ارتباط معقول و سنجیده با ارکان مختلف حاکمیت ، استقلال خود را حفظ کرده ولی از وابستگی و ارتباط غیرمعقول با او احتراز کنند .
– تشکل های معلمان با توجه به شرایط حاد سیاسی و اجتماعی کشور بهتر است فقط بر ماهیت صنفی و اجتماعی خود تاکید ورزند
